بررسی و شناسایی الگوهای سینوپتیکی تراز ۵۰۰ هکتوپاسکال مولد سیلاب های مخرب و فراگیر سطح حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه

نویسندگان

زهرا حجازی زاده

زین العابدین جعفرپور

نادر پروین

چکیده

سیل یکی از مخاطرات محیطی است که هر ساله خسارات فراوانی به بار می آورد. از آنجا که اغلب ویژگی های محیطی را می توان در ارتباط با الگوهای گردشی تبیین کرد، بررسی و تعیین الگوهای سینوپتیکی مولد سیلاب های مخرب و فراگیر اهمیت و ضرورت خاصی می یابد. در این مطالعه، پس از تعیین آستانۀ سیلاب های مخرب و فراگیر، داده های ارتفاعی تراز 500 هکتوپاسکال برای 44 طوفان مولد سیل در حوضه آبریز دریاچه ارومیه (22 ایستگاه) (171 روز سیلابی) طی دورۀ (1384-1370) با استفاده از روش تحلیل عاملی و تکنیک خوشه بندی سلسله مراتبی وارد در محیط نرم افزار آماری spss تجزیه و تحلیل شد. و نهایتاً هفت الگوی سینوپتیکی حاکم بر سیلاب های مخرب و فراگیر سطح حوضۀ آبریز مزبور شناسایی و طبقه بندی شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که، به هنگام وقوع سیلاب های مذکور محور تراف به سمت عرض های جغرافیایی پایین عمیق تر شده و موقعیت حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه نسبت به اغتشاشات سطح بالا به گونه ای بوده که، یا در زیر منطقۀ واگرایی بالایی جلو تراف های موج کوتاه بادهای غربی قرار گرفته، یا در زیر قسمت جلوی سیستم سینوپتیکی سردچال بالایی واقع شده و یا اینکه در زیر قسمت جلوی بادهای غربی مسیر جنوبی سیستم مانع قرار گرفته است. در این بین، الگوی سینوپتیکی تراف موج کوتاه بادهای غربی مولد 3/67% از کل سیلاب ها می باشد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی روند تغییرات کیفی و سطح ایستابی آب‏های زیرزمینی در حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه

کیفیت آب‏های زیرزمینی، تأثیر مستقیم بر زندگی جوامع بشری دارد و پایش کیفیت این منابع از اهمیت ویژه‏ای برخوردار است. هدف این پژوهش بررسی روند تغییرات کیفی و سطح ایستابی آب‏های زیرزمینی در حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه است که میزان مناسب‌بودن صرف این منابع برای مصارف کشاورزی و شرب با استفاده از نمودارهای ویلکوکس و شولر، در دو دشت تسوج و شیرامین، بررسی شد. کلاس غالب آب زیرزمینی در دو دشت‏ به‌ترتیب، برای...

متن کامل

ارزیابی روند مکانی بارش در حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه

مطالعة حاضر به تحلیل روندهای مکانی و زمانی مجموعه‏ای از سری داده‏های بارش حاصل از 37 ایستگاه باران‏سنجی حوضة آبریز دریاچة ارومیه در مقیاس‏های سالانه و فصلی طی دورة 1359 ـ 1388 می‏پردازد. آزمون من- کندال چندمتغیره و روش ثیل- سن به‌ترتیب به منظور تعیین معنی‏داری و بزرگی روند بارش به‌کار برده شدند. نتایج آزمون من- کندال چندمتغیره نشان می‏دهد بیشتر روندها در مقیاس سالانه و فصلی غیرمعنی‏دارند؛ به طو...

متن کامل

کارایی الگوهای ریزمقیاس نمایی آماری SDSM و LARS-WG در شبیه‌سازی متغیرهای هواشناسی در حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه

در این پژوهش، نتایج دو الگوی ریزمقیاس نمایی SDSM و مولد آب‌و‌هوایی LARS-WG با درنظر گرفتن تحلیل عدم قطعیت روی بارش روزانه، کمینه و بیشینه دمای روزانه مقایسه می‌شود. منطقة این پژوهش شامل ایستگاه‌های هواشناسی تبریز و ارومیه به‌مثابة نمایندة حوضة آبریز دریاچة ارومیه است که آمار بلندمدت آنها موجود است. دورة پایه در این الگوها، داده‌های دما و بارش روزانة ایستگاه‌های تبریز و ارومیه در دورة بلندمدت 19...

متن کامل

الگوهای سینوپتیکی سیلاب های رودخانه گرگان

به منظور شناسایی الگوهای سینوپتیکی سیلاب های حوزه گرگان رود در استان گلستان دبی های سیلابی روزانه در دورۀ 77-1347 براساس افزایش ناگهانی دبی رودخانه به تفکیک ماه استخراج شد. از میان آن ها نیز شدیدترین و فراگیرترین سیلاب هر ماه ( 50 % ایستگاه ها سیلابی باشد) انتخاب شد و با بررسی نقشه هایسینوپتیکی مربوط به این سیلاب ها، الگو های حاکم شناسایی و طبقه بندی گردید.نتایج این مطالعه نشان داد که چهار الگو...

متن کامل

کارایی الگوهای ریزمقیاس نمایی آماری sdsm و lars-wg در شبیه سازی متغیرهای هواشناسی در حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه

در این پژوهش، نتایج دو الگوی ریزمقیاس نمایی sdsm و مولد آب و هوایی lars-wg با درنظر گرفتن تحلیل عدم قطعیت روی بارش روزانه، کمینه و بیشینه دمای روزانه مقایسه می شود. منطقة این پژوهش شامل ایستگاه های هواشناسی تبریز و ارومیه به مثابة نمایندة حوضة آبریز دریاچة ارومیه است که آمار بلندمدت آنها موجود است. دورة پایه در این الگوها، داده های دما و بارش روزانة ایستگاه های تبریز و ارومیه در دورة بلندمدت 19...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی

جلد ۷، شماره ۵، صفحات ۱۲۵-۱۵۵

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023